Biblioteki w dobie epidemii COVID-19

Czas epidemii, izolacji, zamkniętych sklepów, ośrodków kultury, a także bibliotek to czas absolutnie wyjątkowy, który dotyka każdego z nas. Postanowiliśmy porozmawiać z bibliotekarzami realizującymi projekt „Mała książka – wielki człowiek” o tym, jak w czasie epidemii działają biblioteki. Bo choć dopiero od kilku dni biblioteki otwierają się dla czytelników, działania promujące czytelnictwo były prowadzone także za zamkniętymi drzwiami.

Wszyscy są zgodni, że na początku był to czas sporego zamieszania, czemu trudno się dziwić – w końcu takie zamieszanie zagościło także w naszych domach i miejscach pracy. Bibliotekarze przenieśli gro aktywności do strefy online. I jeśli ktoś myśli, że to dla nich „ziemia nieznana” – jest w błędzie!

– Pierwsze dni to był czas reorganizacji, prac porządkowych, selekcji księgozbioru, zakupów, opracowywania książek i tam, gdzie jeszcze nie było to zakończone, wprowadzania księgozbioru do katalogu online – mówi Małgorzata Niedzielska z Biblioteki Miejskiej i Centrum Animacji Kultury w Puszczykowie.
W działaniach online zachęcaliśmy czytelników do uczestnictwa w spotkaniach autorskich, które odbywały się w sieci, organizowaliśmy spotkania online w grupach zamkniętych dla przedszkoli, z którymi współpracujemy na co dzień. Mieliśmy też więcej czasu na przygotowanie się do Tygodnia Bibliotek, do którego zaangażowaliśmy dzieci z klas 1-3. Nasi mali pomocnicy zilustrowali hasło tegorocznych obchodów: „Zasmakuj w Bibliotece”. Efekty ich działań można oglądać na naszym kanale na portalu Facebook – dodaje.

Musieliśmy szybko zaadoptować się do nowej sytuacji. Założyliśmy grupę na Facebooku dla pracowników naszej biblioteki. Mieliśmy też regularne spotkania przez platformę ZOOM, dzięki czemu mogliśmy wspólnie pracować nad harmonogramem dalszych działań. Specjalnie przygotowane filmy, które publikowaliśmy na naszej stronie www i FB pracownicy nagrywali w trybie pracy zdalnej – mówi Sylwia Chojnacka-Tuzimek, z-ca dyrektora Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Piaseczno.

Miejska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu miała już spore doświadczenie w działaniach online, jednak czas epidemii sprawił, że niemal wszystkie aktywności przeniosły się do sieci. Takie akcje jak: „Przewodnik rodzinny”, „Bajeczki z główeczki”, Przepiśnik 2020”, „Codziennik Ilustrowany” czy „Czytanie na dywanie” to tylko niektóre z działań tej biblioteki.
Zdalne koordynowanie pracy biblioteki, która ma 38 filii to spore wyzwanie. Ale nie ma rzeczy niemożliwych, zwłaszcza, kiedy nowe technologie nie są dla bibliotekarzy czymś nieznanym. „Literackie koreczki kulinarne nie tylko dla maturzystów” – to projekt, który zainteresował i młodzież i dorosłych, a edycja tegorocznego Tygodnia Bibliotek bez wątpienia stała się edycją specjalną – mówi Katarzyna Kabat, kierownik działu promocji Miejskiej Biblioteki Publicznej we Wrocławiu.
Bez żadnych przesunięć udostępnialiśmy książki na platformach cyfrowych, premiery naszych filmów miały każdorazowo ponad 1000 wyświetleń, a na otwarcie placówek na nowych zasadach mogliśmy przygotować się spokojnie, co pozwala nam na bezpieczny powrót do udostępniania zbiorów. Oczywiście ograniczyliśmy dostęp do półek a nawet rekomendujemy wizyty bez dzieci – dla naszego wspólnego bezpieczeństwa – dodaje

Swoje działania do sieci przeniosła także Miejska Biblioteka Publiczna w Przasnyszu:

Aktywnie działaliśmy i nadal działamy w sieci. Wirtualne rozgrywki szachowe „Szach-mat królu”, „Kawiarenka językowa”, „Poranki z biblioteką”, „Młodzieżowy Dyskusyjny Klub Książki”, czy seria „Zanim się spotkamy” – to tylko niektóre działania z oferty naszej biblioteki. Wiemy jak działać online, robiliśmy to już wcześniej, ale nie na taką skalę, zatem nasi bibliotekarze mieli okazję się sprawdzić. I choć na początku oswojenie się z kamera było niełatwe, teraz robimy to z dużo większą swobodą i przyjemnością. Z pewnością po powrocie do normalności działania online pozostaną w ofercie naszej biblioteki, bo spotkały się z bardzo pozytywnym odzewem naszych czytelników – a o to przecież chodzi.

W konkursach online wyspecjalizowała się Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Łabiszyn.

Ku naszemu zdumieniu bardzo wielu małych mieszkańców naszej gminy wzięło udział w zabawie „Pokoloruj Łabiszyn”. Najwyraźniej wypełniliśmy lukę wolnego czasu z powodu zamknięcia szkół i przedszkoli. Zachęceni odzewem czytelników zdecydowaliśmy, by z okazji Tygodnia Bibliotek zapytać ich „Jak czytają”. To konkurs fotograficzny i wygląda na to, że nasi mieszkańcy nie tylko czytają, ale jeszcze lubią się pokazywać z książką. Brawo!

Instytut Książki, jako organizator i koordynator projektu „Mała książka – wielki człowiek” poinformował biblioteki uczestniczące w projekcie, że jeśli nie czują się na siłach, albo chcą poczekać z ponowną realizacją projektu w swojej bibliotece – mają nasze pełne zrozumienie. Tymczasem w wielu bibliotekach, które na nowo otworzyły swoje podwoje dla udostępniania zbiorów dla Czytelników, zadeklarowało realizację projektu.

To jeden z naszych czołowych projektów i nie moglibyśmy dzieciom odmówić tej fantastycznej zabawy – mówi Elżbieta Pawlik, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sulmierzycach.

Rozmawiała: Agnieszka Błażewicz, Instytut Książki