O kampanii „Mała książka – wielki człowiek” na The Child and the Book Conference w Zadarze

W minionym tygodniu odbyła się międzynarodowa konferencja poświęcona literaturze dziecięcej The Child and the Book Conference w chorwackim Zadarze. W tym roku konferencja organizowana była po raz czternasty, tym razem pod hasłem „Beyond the Canon (of Children’s Literature)” [„Poza kanonem (literatury dziecięcej)”].

The Child and the Book Conference to jedna z największych i najważniejszych konferencji naukowych dotyczących literatury dla dzieci i młodzieży. Spotykają się na niej zarówno badacze, jak i studenci, by wspólnie wymieniać się doświadczeniami, spostrzeżeniami i wiedzą. Co roku konferencja organizowana jest w innym kraju. Dotychczasowe edycje odbyły się między innymi w Kanadzie, USA, Hiszpanii, Polsce i Portugalii.

Przedstawicielki Instytutu Książki, Gabriela Dul i Katarzyna Humeniuk, wygłosiły podczas konferencji referat na temat czerpania z kanonu literatury dziecięcej w realizowanych przez Instytut Książki projektach bookstartowych oraz opowiedziały o kampanii społecznej „Mała książka – wielki człowiek”.

Duża cześć prezentacji poświęcona była pracy koncepcyjnej i twórczej nad książką „Pierwsze wiersze dla…”, którą otrzymują w prezencie nowo narodzone dzieci w 360 szpitalach oraz trzylatki w blisko 3 tys. bibliotek publicznych  w Polsce. Ostateczny kształt antologii zawierającej najpiękniejsze wiersze wybitnych polskich poetów, pięknie zilustrowane przez małżeństwo Ewę Kozyrę-Pawlak i Pawła Pawlaka, jest wynikiem owocnej współpracy Instytutu Książki oraz przedstawicieli środowisk akademickich, ekspertów oraz animatorów życia literackiego w Polsce. Do książki zostały wybrane teksty dobrze znane i cenione, pochodzące z kanonu literatury dziecięcej, autorów tworzących przed wielu laty, ale wciąż chętnie czytanych przez najmłodszych. Te teksty się nie starzeją, są wciąż aktualne i atrakcyjne – tak samo bawią, uczą, wzruszają i objaśniają świat. Nie pominięto także twórców współczesnych, o bogatym, uznanym, kilkudziesięcioletnim dorobku literackim. Mając świadomość, że w Polsce jest spora grupa ludzi, którzy nie czytają regularnie i nie kupują książek, zależało nam, aby każde nowo narodzone dziecko w Polsce miało szansę już w pierwszych latach swojego życia zapoznać się z naszym literackim dziedzictwem.

Głównym przesłaniem naszej kampanii „Mała książka – wielki człowiek” jest podkreślanie roli czytania generacyjnego w prawidłowym rozwoju dziecka oraz wynikające z niego korzyści: budowanie trwałych relacji z najbliższymi, poczucia bliskości, bezpieczeństwa i przynależności do wspólnoty rodzinnej, tworzenie mostów pomiędzy pokoleniami. Bardzo wierzymy w to, że nawyki czytelnicze kształtują się już od narodzin, a każde dziecko potrzebuje do tego wyjątkowych przewodników – rodziców i dziadków. Przyjęliśmy, że znacznie chętniej będą oni czytać dzieciom, jeśli teksty, które znajdą w antologii, będą im znane z ich dzieciństwa i przypomną dziecięce lata i przeżycia. Marina Balina podczas wykładu inauguracyjnego konferencję zakwalifikowała takie teksty do tzw. kanonu sentymentalno-nostalgicznego. Wspólne, międzypokoleniowe czytanie oddziałuje wtedy nie tylko na tego, kto czyta, ale również na słuchające czytanego tekstu dziecko – ta wspólnota przeżyć tworzy niezwykłą więź oraz intymność tak niezbędną dla prawidłowego rozwoju i kształtowania się tożsamości dziecka.

W sesji wystąpiły także: Jane Wattenberg ze Stanów Zjednoczonych i Marta Larragueta z Hiszpanii, które opowiedziały o koncepcji tworzenia picturebooków oraz o postrzeganiu książek obrazkowych przez dzieci i ich rodziców w konkretnym kontekście kulturowym.